ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΣΚΑΝΤΖΙΚΑΣ (1.1.2014 – 15.11.2015)

  Έφυγε σήμερα από τη ζωή ο Σαράντος Σκάντζικας, σε ηλικία 101 ετών. Βετεράνος της Πολεμικής Αεροπορίας που έγραψε σελίδες δόξας, πατριωτισμού και ανδρείας κατά το Έπος 1940-41.

  Τα χαρακτηριστικά αυτά γνωρίσματα που τον έκαναν ξεχωριστό και σπουδαίο, προκύπτουν από πολλές συζητήσεις που είχα την τιμή να κάνω μαζί του, αναφέρει ο  Γ. Σούρλας, αλλά ιδιαίτερα από μια συνέντευξη – ίσως και η τελευταία του, στην οποία αφηγείται ορισμένα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά τις επιθέσεις της Πολεμικής μας Αεροπορίας στη Β. Ήπειρο.

  Ο γενναίος αεροπόρος βομβαρδιστής Σαράντος Σκάντζικας, αφηγείται (απόσπασμα από το βιβλίο του Γ. Σούρλα «Το εθνικό χρέος προς τους άταφους ήρωες του 1940» Εκδόσεις Λιβάνη, 2015):

  «… Είχαν στείλει δώδεκα αεροπλάνα, ήταν παρόμοια με τα Χαρικαίην, με την διαφορά ότι αυτά ήταν διθέσια. Διοικητής ήταν ο σμηναγός Κουδούνης. Ιεραρχικά αμέσως μετά ακολουθούσαν οι Πιτσίκας, Παπαπαναγιώτου και αμέσως μετά εγώ. Η εκπαίδευση γινότανε εκ των ενόντων και μεταξύ μας χωρίς την ύπαρξη Βρετανών εκπαιδευτών, όσο δε για την εκπαίδευση στον βομβαρδισμό, αυτή επραγματοποιείτο εντός του αεροδρομίου με βόμβες και βομβίδια χωρίς επικρουστήρα….».

  Τον Σεπτέμβριο του 1940 η συγκρότηση της 33ης Μοίρας είχε, επί το πλείστον, ολοκληρωθεί και περί τα τέλη του ιδίου μηνός άρχισε η σταδιακή μεταστάθμευση στην Α.Β. (αεροδρόμιο) Νέας Αγχιάλου (του προσωπικού εδάφους και των υλικών σιδηροδρομικώς - οδικώς και του ιπταμένου μετά των αεροπλάνων εν πτήσει), η οποία ολοκληρώθηκε στις 3 Οκτωβρίου του 1940.

  «... Μην φαντασθείτε τίποτε το ιδιαίτερο. Μια λωρίδα γης ξυρισμένη μέσα στα χωράφια, ήταν η βάση της Νέας Αγχιάλου. Μας είχαν δώσει μάλιστα και κάτι αντλίες με αέριο για να τρομπάρουμε, όταν βλέπαμε τρύπες στον διάδρομο που άνοιγαν οι αρουραίοι των αγρών και να τους χαλάμε τις φωλιές, οπότε να φεύγουν. Αυτό γινότανε, γιατί εάν έπεφτε κάποιο αεροπλάνο σε μια από αυτές τις τρύπες, θα ανετρεπέτο με σίγουρη την θέση του «εκτός ενεργείας», αν όχι την πλήρη καταστροφή του…».

« …. Ξεκινήσαμε πολύ πρωί, στις 2 Νοεμβρίου 1940, τέσσερα αεροπλάνα με στόχο το αεροδρόμιο Αργυροκάστρου. Αρχηγός ήταν ο Κουδούνης και στα άλλα αεροπλάνα ο Παπαπαναγιώτου, εγώ και τον τέταρτο δεν τον θυμάμαι. Μπήκαμε από την χαράδρα, όπως είναι ο δρόμος από τα σύνορα. Πετάγαμε χαμηλά, για να βλέπουμε τα διάφορα χαρακτηριστικά σημεία, δρόμους – λίμνες. Το κτυπήσαμε, μαζί με μια δεξαμενή καυσίμων και αεροπλάνα, και μετά το σκάσαμε ένας- ένας και γυρίσαμε όλοι πίσω…». 

 
  Η 33η Μ.Ε. Β/Ε.Β.Α. ανέλαβε επιθετική αποστολή (στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών ενεργειών) κατά του Βορείου Αεροδρομίου Κορυτσάς την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 1940. Σκοπός η καταστροφή του Αεροδρομίου και των αεροπλάνων που στάθμευαν σε αυτό, προκειμένου να μην δυνηθούν να επιχειρήσουν, την επομένη ημέρα, κατά των αντεπιτιθεμένων Ελληνικών Χερσαίων Δυνάμεων. Το Βόρειο Αεροδρόμιο Κορυτσάς προσεβλήθη επιτυχώς από έξι (6) βομβαρδιστικά «Fairey Battle» της 33ης Μ.Ε.Β/Ε.Β.Α. κατά τις πρωινές ώρες και παρά το σφοδρό αντιαεροπορικό πυρ όλα τα αεροπλάνα επέστρεψαν, με τα πληρώματα τους σώα και αβλαβή, στην αεροπορική βάση Νέας Αγχιάλου (περιοχής Μικροθηβών νομού Μαγνησίας).

  Την Τρίτη 28 Ιανουαρίου 1941 η 33η Μ.Β/Ε.Β.Α. μεταστάθμευσε στο « Βοηθητικό αεροδρόμιο Αλμυρού» (εις θέσιν Μπόζαλο περιοχής Ευξεινουπόλεως κτήματος «Κουρί»), διότι στο αεροδρόμιο Νέας Αγχιάλου άρχισε η κατασκευή διαδρόμων από σκυρόδεμα (μπετόν).

 «…Μετά φύγαμε από την Αγχίαλο και πήγαμε στον Αλμυρό. Μία πεδιαδούλα 100 φορές καλύτερη από την Αγχίαλο, γιατί το έδαφος ήταν σταθερό», επισημαίνει στην αφήγηση του ο υποσμηναγός, τότε, κ. Σαράντος Σκάντζικας.
Παρόλο που η πολυδιαφημισμένη «Εαρινή επίθεση» είχε λήξει, με τα γνωστά αποτελέσματα, ο Στρατός μας συνέχιζε να προελαύνει ακάθεκτος, έχοντας όμως άμεση ανάγκη της υποστηρίξεως, από την Ε.Β.Α.
  Στο Τατόι είχαν βάλει εμπόδια στον διάδρομο, για να μην μπορούν να προσγειωθούν οι Γερμανοί. Όταν όμως εισήλθαν οι Γερμανοί, μας αιχμαλώτισαν και έβαλαν τον κόσμο να καθαρίσει το αεροδρόμιο. Εγώ, σαν υποσμηναγός, μαζί με άλλον ένα το έσκασα και από την Χελιδονού πήγα στην Κηφισιά και μετά στην Αθήνα. Όλα τα αεροπλάνα μας κάηκαν στην Τανάγρα. Εκ των υστέρων έμαθα ότι πηγαίνοντας εκεί οι Γερμανοί ψάξανε και βρήκαν όλα τα πτώματα μαζί και του δικού τους…».

Στις 26 Οκτωβρίου 2008, η Βουλή των Ελλήνων τίμησε τους επιζώντες πολεμιστές κατά το Έπος 1940 -1941, μεταξύ των οποίων και τον Σαράντο Σκάντζικα.