Ανάλγητη, απάνθρωπη και ασυνεπής στις δεσμεύσεις της χαρακτήρισε ο Γ. Σούρλας την στάση της Αλβανίας, κατά την παρουσίαση του βιβλίου του στη Δράμα για τους 7976 πεσόντες στα πεδία των μαχών της Βορείου Ηπείρου το Έπος 1940-41, που παραμένουν σχεδόν στο σύνολό τους άταφοι ή προσωρινά θαμμένοι σε ομαδικούς τάφους 76 χρόνια.

  Δεν υπάρχει, τόνισε, παρόμοια περίπτωση χώρας που να συμπεριφέρεται τόσο σκληρά και απάνθρωπα, όπως η Αλβανία, η οποία αρνείται να επιτρέψει στα παιδιά και στους συγγενείς των πεσόντων να περισυλλέξουν τα οστά των προσφιλών τους προσώπων και να τους ενταφιάσουν, όπως το ανθρώπινο και ιερό καθήκον υπαγορεύει. Και μάλιστα όταν πρόκειται για τους γενναίους, που έπεσαν για την προάσπιση της ελευθερίας και τις πανανθρώπινες αξίες.

  Ακόμη και την Συμφωνία που υπέγραψαν το 2010, δηλαδή μετά από 60 χρόνια, και κυρώθηκε από τα δύο Κοινοβούλια για τον ενταφιασμό των πεσόντων δεν την τήρησαν. Ούτε συγκάλεσαν την αρμόδια Μικτή Επιτροπή Ελλάδος – Αλβανίας στις αρχές του 2017, όπως υποσχέθηκαν πρόσφατα για να αρχίσει η διαδικασία ενταφιασμού.

  Είναι προφανές ότι δεν θα υπήρχε αυτή η μεγάλη εθνική εκκρεμότητα αν ήταν πιο αποφασιστική η στάση της χώρας μας και πιο συγκεκριμένα: αν δεν προχωρούσαμε το 1987 στην άρση του εμπολέμου με την Αλβανία χωρίς να έχει τεθεί ως προϋπόθεση η εκκρεμότητα αυτή.

  Αν δεν συνηγορούσε η Ελλάδα να αποκτήσει η Αλβανία καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας το 2014, που προήδρευε – χωρίς να θέσει το θέμα των άταφων ως προϋπόθεση, παρά τις επίμονες προσπάθειες της Ένωσης Συγγενών Πεσόντων.

  Τώρα όμως, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια ανοχής και αντοχής. Πρέπει να πούμε το δικό μας Όχι στην ένταξη της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς την αποκατάσταση της μεγάλης αυτής εθνικής και ανθρωπιστικής εκκρεμότητας. Επιβάλλεται κυβέρνηση, κόμματα και βουλευτές να θέσουν ως προϋπόθεση το θέμα αυτό. Αν δεν το πράξουν η ιστορία θα τους χαρακτηρίσει προδότες.